ขยะ... ฟังยังไงก็ดูไร้ค่า และไม่เป็นที่ต้องการใช่มั้ยครับ แต่หลังจากที่โลกของเราหันมาใส่ใจและต้องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมกันมากขึ้น 'ขยะ' ก็มีค่ามากกว่าที่คิดนะ

        อย่างเคสวันนี้ ผมจะพาเพื่อน ๆ ข้ามทวีปไปรู้จักกับ Cacao Eco Village หมู่บ้านจากขยะอุตสาหกรรมโกโก้ที่ประเทศเอกวาดอร์กันครับ 

        ถ้าใครเป็นสายโกโก้ ไม่ว่าจะเครื่องดื่ม หรือขนมท็อปฮิตอย่างช็อกโกแลต ผมท้าพิสูจน์ให้เพื่อน ๆ ลองไปพลิกดูฉลากกันได้เลยว่าจะต้องเจอชื่อประเทศ 'เอกวาดอร์' บ้างแหละ

        เพราะประเทศนี้ เป้นหนึ่งในประเทศผู้ผลิตและส่งออกโกโก้ที่ใหญ่และสำคัญของทวีปอเมริกาใต้เลยครับ เป็นรองก็แต่โกตดิวัวร์กับกานาแห่งแอฟริกาตะวันตกเท่านั้น

        โดยในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา เอกวาดอร์มีศักยภาพในการผลิตโกโก้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องราว 340,000 ตัน ต่อปีเลยทีเดียวนะ

        แต่การที่ผลิดและส่งออกมาขนาดนั้น ผลที่ตามมาก็คือขนาดของอุตสาหกรรมที่ขยายตัว และมีขยะหรือของเสียที่มาจากกระบวนการผลิตและแปรรูปมากตามไปด้วย

แล้วจะเอาขยะจากอุตสาหกรรมโกโก้ไปทำอะไรกันดีล่ะ?

        ใช่ครับ... ประเทศนี้เค้าจะเอาขยะมาสร้างบ้านกัน โดยไอเดียหมู่บ้านจากขยะอุตสาหกรรมโกโก้แห่งนี้มาจาก Valentino Gareri Atelier บริษัทออกแบบผู้ฝันจะใช้สถาปัตยกรรมสร้างอิมแพคเพื่อโลกที่ดีกว่า 

        โดยเค้าร่วมมือกับโรงงานช็อกโกแลต MUZE Cacao และองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร Avanti ซึ่งทำโครงการนวัตกรรมทางสังคมเพื่อสร้างการพัฒนาที่ยั่งยืนในพื้นที่ชนบทและในเมืองเอกวาดอร์ 

        พวกเขาตั้งใจทำให้ที่นี่เป็นเครือข่ายแรกของโลกในเรื่องหมู่บ้านที่ยั่งยืนและอัจฉริยะ เมืองแห่งความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutral) 

        รวมถึงยังจะพัฒนาให้เป็นศูนย์นวัตกรรมสำหรับการสร้างเศรษฐกิจหมุนเวียนในอุตสาหกรรมโกโก้ เพื่อความยั่งยืนของอุตสาหกรรมในประเทศด้วย

        สำหรับโปรเจก Cacao Eco Village จะได้รับการสร้างขึ้นภายในปี 2022 ที่ Pedernales เมืองชายฝั่งของ Manabi ที่เกษตรกรและผู้ที่อยู่ในแวดล้อมอุตสาหกรรมโกโก้อาศัยและทำงานอยู่ 

        ซึ่งเมืองกลางโลกนี้ยังขึ้นชื่อเรื่องชายหาดแบบพาโนรามาที่ยังไม่ถูกทำลาย อากาศดีตลอดปี เป็นแหล่งโบราณคดี คติชนวิทยา และประเพณีการทำอาหารอันโดดเด่นด้วยนะ

        จุดที่น่าสนใจยังไม่หมดแค่นั้นครับ นอกจากหมู่บ้านใหม่นี้จะเป็นพื้นที่ผลิตผลิตภัณฑ์จากโกโก้แล้ว ยังทำตามตามหลักจริยธรรมใหม่ ๆ เพื่อชดเชย Carbon Footprint ไปด้วย

        ในขณะเดียวกันก็ช่วยเกษตรกรให้มีชีวิตที่ดีขึ้น นั่นจึงไม่ใช่แค่การสร้างที่อยู่อาศัยหรือที่ทำงานร่วมกัน ยังรวมถึงโรงงานผลิตและแปรรูปโกโก้ สถานที่ศึกษาและวิจัยการผลิตด้วย

หมุนเวียนขยะเพื่อคุณภาพชีวิตในอนาคต

        ถามว่าตัวหมู่บ้านนี้มีแนวทางยังไง... ทาง Valentino Gareri ผู้ก่อตั้งบริษัทออกแบบเล่าว่า หลังจากได้ผลักดันเรื่องเศรษฐกิจหมุนเวียนไปมาก ทำให้เขาเข้าใจหลักการของมันอย่างแท้จริง 

        กากของเสียจากการผลิต จะไม่ได้ถูกเปลี่ยนเป็นเพียงทรัพยากรเท่านั้น แต่จะเป็นตัวสถาปัตยกรรมด้วยการนำกากของเสียจากอุตสาหกรรมโกโก้มาแปรรูปเป็น ‘เส้นใยชีวภาพ’ 

        ก่อนจะนำไปขึ้นรูป 3D Printing แล้วนำมาสร้างอาคารอีกที ซึ่งเพื่อน ๆ เชื่อมั้ยว่าปัจจุบันมีของเสียจากการผลิตและแปรรูปโกโก้เกิดขึ้นประมาณร้อยละ 80 เลยทีเดียวนะ

        นอกจากนี้เค้ายังเลือกวัสดุสร้างอาคารอื่น ๆ ให้มีการระบายอากาศตามธรรมชาติและใช้วัสดุในท้องถิ่น เช่น ไม้ไผ่ ไม้ซุง เพื่อให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมแบบสูงสุด

        โดยในอนาคตอันใกล้ เค้ายังมีแผนที่จะออกแบบอาคารที่ทำจากวัสดุธรรมชาติทั้งหมดด้วยนะ และที่สำคัญอาคารนั้นจะสามารถรีไซเคิลได้เมื่อสิ้นสุดวงจรชีวิต 

        เพื่อนำขยะจากซากอาคารนั้นไปสร้างอาคารใหม่ หรือทำให้วัสดุเหล่านั้นกลับคืนสู่ธรรมชาติอย่างไม่มีที่สิ้นสุด เป็นการลดปัญหาขยะที่ล้นโลกขึ้นเรื่อย ๆ อย่างในทุกวันนี้

หมู่บ้านแห่งความยั่งยืนในยุคโลกาภิวัตน์

        จากที่ผมเล่ามาทั้งหมดเพื่อน ๆ อาจจะคิดว่ามันเป็นแค่หมู่บ้านเกษตรกรรมที่เน้นนำขยะมาหมุนเวียน แต่จริง ๆ เค้าก็มีการปรับตัวสู่ยุคโลกาภิวัตน์ด้วยนะ

        โดยมีการวางแผนและออกแบบให้ตัวหมู่บ้านมีเทคโนโลยีใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็น Blockchain, IOT และ NFTs ผนึกเข้าไปในตัวหมู่บ้าน

        เปรียบเหมือนเป็นการสร้าง ‘Silicon Valley’ สำหรับคนรุ่นใหม่ภายในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นนวัตกร ผู้คิดค้นนวัตกรรมเกี่ยวกับเศรษฐกิจหมุนเวียน 

        รวมถึงเป็นพื้นที่สำหรับนวัตกรรม AgTech, FinTech, FoodTech, Startups และบริษัทอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง จนถึงผู้ผลิตและนักวิจัยด้วย

        และที่ผมชอบสุดคือเค้าไม่ลืมที่จะเชื่อมต่อชุมชนใหม่ให้กลมกลืนเข้ากับวัฒนธรรมท้องถิ่น ยกตัวอย่างเช่น ‘เปลือกอาคาร’ สีสันสดสวยที่เบื้องหน้าเทควิวชายฝั่งสุดลูกหูลูกตา 

        ซึ่ง Valentino Gareri นำแรงบันดาลใจมาจากบ้านของชาวเอกวาดอร์และจากต้นโกโก้ ซึ่งมีหลากสีสันเหมือนกัน 

เตรียมตัวไปเที่ยวกันได้เลย

        สุดท้ายนี้เมื่อตัวโปรเจก แ เสร็จสมบูรณ์แล้วนั้น ก็ยังได้รับการวางแผนให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวอย่างเคารพสิ่งแวดล้อมและผู้คนด้วย

        โดยมีการวางเครือข่ายเส้นทางจักรยานขนาดใหญ่เอาไว้ พร้อมถนนคนเดิน กระตุ้นให้ผู้มาเยือนและผู้อยู่อาศัยได้สัมผัสกับสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ผ่านจักรยานหรือเดินเท้า

        แม้แต่รถยนต์ก็ยังเน้นให้เป็นรถไฟฟ้าไปด้วย ซึ่งถ้ามองลึก ๆ แล้วก็เป็นการวางแผนเพื่อให้เราได้ไปเที่ยวโดยไม่เพิ่มมลพิษให้กับชุมชนนี้นั่นแหละ 

        ผมว่า Cacao Eco Village ถือเป็นอีกโปรเจกดี ๆ ที่น่าสนใจและตอบโจทย์กับโลกของเราในยุคที่ขยะล้นเมืองจริง ๆ เนอะ

        ถ้าในอนาคตมีการผลักดันและพัฒนาให้เกิดโมเดลนี้ในประเทศของเราก็น่าจะช่วยจัดการขยะอุตสาหกรรมให้หมดไปได้ไม่มากก็น้อยเลยล่ะ แหะๆ 

        ที่สำคัญยังเป็นการช่วยให้เกษตรกร และผู้ที่อยู่ในอุตสาหกรรมการผลิตภายในประเทศ มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นไปด้วย รอไปด้วยกันนะครับทุกคน  :)

ที่มา : 

readthecloud.co/cacao-eco-village 

valentinogareri.com 

avanti.ec/about-cacao-ecovillage