ช่วงก่อนหน้านี้ฝนตกทุกวันเลย ตกลงมาเหมือนฟ้าจะถล่ม แต่ตอนนี้แดดเริ่มแรงอีกแล้ว ก็ไม่รู้ว่าระหว่างผมกับแดด อะไรมันจะฮอตกว่ากัน 5555

        แต่ข้ามเรื่องนั้นไปก่อน เพราะต้องยอมรับจริงๆ ว่าสภาพอากาศบ้านเราช่วงนี้แปรปรวณ และในอนาคตก็มีแนวโน้มว่าจะยิ่งรุนแรงกว่านี้ด้วย

        ผมมีเพื่อนอยู่คนหนึ่ง ที่ช่วงฝนตกหนักๆ ที่ผ่านมานี่บ่นเหลือเกินครับเรื่องหลังคามันเข้ากับทรงบ้านได้ไม่ค่อยดี พอฝนตกลงมาทีก็กันไม่ค่อยอยู่ ถือว่าก็ลำบากไปพักหนึ่งเหมือนกัน

        เพราะงั้นการจะเลือกทรงหลังคานี่จะเอาแต่ทรงตามใจฉันไม่ได้จริงๆ นะ ก็ต้องมาดูด้วยว่าแบบไหนมันถึงจะเหมาะกับสภาพอากาศในเมืองไทย กันร้อนก็ได้ กันฝนก็ดี ถ้าแยกออกว่าทรงไหนมีข้อดียังไง นอกจากจะเพิ่มเอกลักษณ์ให้ตัวบ้านแล้วยังถือว่าได้ใช้ประโยชน์กันอย่างเต็มที่อีกด้วยครับ

        เอาเข้าจริงหลายคนอาจจะไม่ทราบ แต่ว่าทรงหลังคาน่ะมันมีให้เลือกอยู่เพียบไปหมด แต่เดี๋ยวเราจะคัดเอามาเฉพาะทรงหลังคายอดฮิตของบ้านในกรุงกัน มาดูว่าทรงไหนเค้ามีสกิลยังไงกันบ้าง

        1. หลังคาทรงหน้าจั่ว

        ทรงมาตรฐานของหลังคาเลยล่ะ ขนาดเด็กน้อยวาดภาพยังต้องวาดหลังคาทรงนี้ สำหรับหลังคาทรงหน้าจั่วนั้นจะมีลักษณะเป็นหน้าจั่วสามเหลี่ยมทอดยาวตลอดทั้งตัวหลังคาครับ ผืนหลังคาจะมีความลาดเอียง ทั้งสองด้านชนกันที่ปลายสูงสุดของหลังคา เป็นทรงหลังคาที่เรียกได้ว่าเหมาะกับสภาพอากาศร้อนชื้นของเมืองไทยสุด

        หลังคาทรงหน้าจั่วมีคุณสมบัติในการระบายอากาศที่ดี เพราะอย่างที่เห็นว่าหลังคามีการยกสูง ส่วนพื้นที่ใต้หลังคาก็ยังมีมาก ความร้อนในตัวบ้านเลยจะลอยตัวมาอยู่ตรงบริเวณหน้าจั่วด้านบนแทน

        นอกจากกันแดดได้ดียังกันฝนได้เยี่ยมครับ หลังคาประเภทนี้จะมีปัญหาในเรื่องของการรั่วซึมน้อยมาก เพราะองศาลาดเอียงเยอะเป็นพิเศษ แต่อาจจะมีข้อเสียตรงที่ หากทิศทางลมในตอนที่ฝนสาดนั้นเป็นทิศที่หันเข้าจั่วบ้านพอดี ก็อาจต้องติดกันสาดเพิ่มเติม ป้องกันไม่ให้เม็ดฝนสาดเข้าตัวบ้านช่วงที่ลมพัดแรงนะ

        2. หลังคาทรงปั้นหยา

        ทรงหลังคาปั้นหยาจะมีรูปทรงลาดเอียงสี่ด้านขึ้นไปชนกันเป็นจุดยอดรวมคล้ายกับพีระมิด เป็นลักษณะเด่นของเค้าเลยคือจะครอบคลุมทุกทิศทางรอบบ้าน พิเศษกว่าตรงที่หลังคาทรงนี้จะมีความแข็งแรงกว่าหลังคาทรงอื่นๆ จะลมจะฝนก็รับได้จากทุกทิศทาง ไม่มีหวั่นแม้วันมามาก

        แต่สำหรับทรงนี้อาจจะต้องใช้ทีมช่างที่มีความชำนาญหน่อยนะ เพราะอย่างที่เห็นว่าตัวหลังคามีจุดเชื่อมต่อมากกว่าแบบอื่น ถ้าทำไม่ดีอาจทำให้เกิดปัญหารั่วซึมได้ ข้อเสียก็เป็นในเรื่องของการรับลมเข้ามาระบายอากาศได้ไม่ดีเท่าทรงอื่นๆ ครับ

        หลังคาทรงปั้นหยานี้เป็นที่นิยมมากในบ้านสไตล์ญี่ปุ่นเกาหลีนะ บ้านเราเองก็นิยมเหมือนกัน จะเห็นได้ว่าจะเจอในโครงการบ้านจัดสรรเสียเยอะครับ

        3. หลังคาทรงมะนิลา

        หลังคาทรงมะนิลาก็เป็นหลังคาอีกแบบที่ฮิตทำในบ้านกลางเมืองเหมือนกันครับ จะเห็นได้บ่อยกับบ้านสไตล์ร่วมสมัย สไตล์คันทรี่ หรือว่าสไตล์ไทยประยุกต์ เพราะว่าเป็นทรงที่มีความเป็นตะวันตกอย่างลงตัวมากๆ

        หลังคาทรงมะนิลาเป็นการ combine กันระหว่างหลังคาทรงปั้นหยากับทรงหน้าจั่ว ซึ่งแน่นอนว่าการผสมรวมกันครั้งนี้ก็ได้นำเอาข้อดีของหลังคาทั้งสองทรงมารวมกันไว้ในที่เดียวด้วยคือความแข็งแรง รับได้ทั้งลมแดดลมฝน และในขณะเดียวกันก็ระบายความร้อนได้ดี

        แต่ถึงจะเสริมแกร่งมายังไงก็มีข้อเสียอยู่บ้างนะ เพราะหลังคาทรงมะนิลานั้นมีความซับซ้อนของทรงหลังคา ดังนั้นปัญหาที่ตามมาคือปัญหาในเรื่องของการรั่วซึมระหว่างรอยต่อ ยังไงต้องหาทีมช่างที่มีความชำนาญเข้ามาช่วยดูแลตรงนี้หน่อยถึงจะวางใจได้

        4. หลังคาทรงแบน

        ถ้าถามว่าหลังคาบ้านทรงไหนเหมาะกับบ้านสไตล์สังคมเมืองที่สุดก็ต้องหลังคาทรงแบนนี่แหละครับ หลังคาทรงนี้จะมีลักษณะเป็นหลังคาที่เป็นระนาบเดียวกันกับพื้น บ้านยุคใหม่สไตล์โมเดิร์นหรือทรอปิคอลสไตล์สมัยนี้เค้านิยมกันมากเลยแหละ

        บ้านที่ใช้หลังคาทรงแบนเราจะคุ้นๆ กันว่าบางครั้งก็ถูกเรียกว่าบ้านไม่มีหลังคา หรือบ้านหลังคาเปลือย ซึ่งข้อดีของทรงหลังคาแบบนี้คือสร้างง่ายและประหยัดค่าวัสดุมากๆ นอกจากนี้เรายังสามารถใช้พื้นที่ของหลังคาแปลงเป็นดาดฟ้าได้ จัดเป็นสวนบนดาดฟ้าหรือพื้นที่รับลมเย็นๆ ช่วงเย็นก็เหมาะครับ ถือว่าถูกและให้ประโยชน์สองเด้งเลยทีเดียว

        แต่ว่ามันมีข้อเสียตรงที่หลังคาแบนมันดูดซับความร้อนและรับน้ำฝนโดยตรงนี่แหละ ดังนั้นถ้าจะสร้างก็ต้องสร้างให้มีความลาดเอียงเทไปทางช่องเจาะระบายน้ำฝนเล็กน้อยเผื่อเอาไว้ด้วยนะ

        5. หลังคาทรงเพิงหมาแหงน

        อีกหนึ่งทรงสุดจะทันสมัยก็คือทรงเพิงหมาแหงนนี่แหละจ้า ทั้งสวยงามทั้งเต็มไปด้วยความโมเดิร์น เส้นสายรูปทรงเรียบเท่ จากลักษณะของหลังคาที่มีองศาลาดเอียงไปทางด้านเดียวแบบนี้

        แถมโครงสร้างยังไม่ซับซ้อน รอยต่อก็น้อย ช่วยประหยัดงบประมาณ ทั้งในส่วนของงบวัสดุหลังคาและงบโครงสร้างหลังคาไปได้มากโข ยิ่งไปกว่านั้นหลังคาทรงนี้ยังสามารถนำไปปรับให้เข้ากับแบบบ้านทรงอื่นๆ ได้อีกด้วย

        แต่ปัญหาคือเพราะองศาความลาดเอียงของตัวหลังคามันเทไปด้านเดียวนี่แหละ ดังนั้นจึงอาจทำให้เกิดปัญหาการรั่วซึม ป้องกันความร้อนได้ไม่ดีนัก ถ้าอยากป้องกันข้อเสียตรงนี้ก็แนะนำให้ออกแบบช่องระบายความร้อนส่วนผนังหรือส่วนพื้นใต้หลังคามาทดแทนครับ จะช่วยได้มากเลย

        แน่นอนว่าหลังคายังมีอีกหลายทรงหลายแบบ แต่ว่าสำหรับบ้านในกรุงนั้นส่วนใหญ่ก็นิยมกันตามนี้แหละ แต่ละแบบก็มีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันไป แต่ว่าการหาบางอย่างมาช่วยอุดรอยรั่วนั้นไว้ก็ไม่ใช่เรื่องที่เหนือบ่ากว่าแรงซะทีเดียว

        การจะเลือกหลังคานี่จะเลือกแค่สวยงามมันก็ไม่ได้ ต้องดูในเรื่องของความแข็งแรงคงทน และความเหมาะสมกับอากาศไปด้วย ถ้าเลือกเป็นแล้วล่ะก็ การจะได้บ้านที่อยู่แล้วเย็นอยู่แล้วสบายก็ไม่ใช่อะไรที่ไกลเกินฝัน

Credit pic: VH6 HOUSE, Large Hipped Roof, BURASIRI PANYA INDRA, Blairgowrie 2, Pigeon Creek Residence